klp.plBOHATEROWIE:
Merlin Czarodziej – syn Nieprzyjaciela (czyli Diabła) i kobiety, która została uwiedziona przez sen. Posiadał dzięki temu wiedzę i umiejętności szatańskie. Bronił swej matki, okrzykniętej czarownicą, czytał w ludzkich myślach, miał nadzwyczajne zdolności, zajmował się magią i przepowiadaniem przyszłości. Odegrał wielką rolę na dworze Artura, pomagając królowi i jego rycerzom w zdobyciu władzy, pokonaniu wrogów, często w zdobyciu damy serca. Sam zakochał się w Vivianie, która go uwięziła. Merlin zniknął ze sceny politycznej przez miłość do kobiety. Jest symbolem antywcielenia. Jako syn sił nieczystych uosabia wpływ zaświatów na losy ludzi – nie tylko złowieszczy, ale często pomyślny, ratujący życie czy honor.
Lancelot z Jeziora – ideał rycerza (chrześcijańskiego). Dzielny wojownik, sprzyjają mu od narodzin siły pozaziemskie: wróżki, Merlin, przeznaczenie. Lancelot nie tylko wspaniale walczy w imieniu króla Artura i o swój honor, ale także przeżywa liczne romanse z wróżkami i kobietami. Przyjaźni się z Ginewrą. Kiedy królowa zostaje posądzona o zabójstwo jednego z rycerzy i skazana na stos, Lancelot wybawia ją. Ściąga tym na siebie gniew swego drogiego przyjaciela Artura i podejrzenia o zdradę Ginewry z Lancelotem. Rycerz do końca jednak stara się uzyskać pokój w państwie i przebaczenie króla, gdyż uważa wojnę o Ginewrę za nieporozumienie. Obiecuje też przed Bogiem porzucić dawne hulaszcze życie. Lancelot jest postacią rysowaną z dużą dozą psychologizmu. Jest wzorem postępowania dla innych rycerzy Okrągłego Stołu. Uważany jest za ostoję moralności i autorytet wierności wierze i królowi.
Król Artur (Artus) – XII-wieczny ideał władcy, wywiedziony zarówno z wyspiarskiego folkloru, jak też ideologii rycerskiej i etyki dworskiej. Żył prawdopodobnie w 2. połowie VI wieku. Celtycki wódz, który zahamował ekspansję germańskich Saksonów. Syn króla Utera, który wychował się w lesie, o jego istnieniu wiedział tylko Merlin. Gdy Uter zmarł, Merlin zarządził, że wolą Boga jest, aby przyszły władca Logru wyciągnął miecz ze skały (inne wersje legendy mówią o mieczu wbitym w kowadło). Nikt tego nie dokonał, poza Arturem. Od początku swego panowania jest wzorem prawości i męstwa. Traktuje swych rycerzy z szacunkiem. Pięć razy do roku: na Wielkanoc, Wniebowstąpienie, Zielone Święta, Wszystkich Świętych i Boże Narodzenie, Artur zwołuje zebranie wszystkich rycerzy. Otrzymuje w darze od ojca Okrągły Stół dla 150 rycerzy (zrobił go Merlin), którzy zasiadają przy nim na równi z królem. Jedyne oznaczone miejsce to Niebezpieczne Miejsce, na którym z czasem ma zasiąść największy z rycerzy, najdoskonalszy. W jednej z opowieści Artur poślubia swoją siostrę, nie wiedząc o tym. Ma z nią syna, Mordreta. Jednak największą jego miłością i prawdziwie królewską żoną jest Ginewra, o którą zacznie walczyć z Lancelotem, co jest znakiem upadku jego królestwa.
Gowen – ideał rycerza, który poświęca się wyłącznie walce. Postać pochodzi z późniejszych tekstów legend arturiańskich. Siła i odwaga bohatera, jego zręczność i inteligencja nie są już efektem działania pozaziemskich mocy, ale raczej rezultatem dyscypliny, długoletniej pracy nad sobą. Przez to Gowen jest bohaterem różnym od wzoru Lancelota, Tristana i innych rycerzy Okrągłego Stołu. Nie bawią go gry, turnieje, miłości, taniec, muzyka, polowania. Wszystko to stanowiło istotny element życia wczesnego rycerstwa arturiańskiego. Natomiast Gowen szanuje religię i miłość, nie poświęca im jednak zbyt wiele uwagi. Liczą się dla bohatera: szczodrość, prawość, lojalność wobec króla i seniorów. Gowen jest już modyfikacją ideału błędnego rycerza, gdyż nie służy już tylko wierze, ale sprawdza się w walce jako zawodowy wojownik.
Ginewra – żona króla Artura. Dama, która najbardziej odbiega od celtyckiego wzoru królewskiej żony, więcej jest w tej postaci ideału dworskiego. Piękna i inteligentna królowa wyróżnia się dostojnością i szlachetnością. Na samym początku przyjaźni Ginewry i Lancelota, królowa pragnie odsunąć od siebie podejrzenia dworu i ukochanego męża. Posyła rycerza na misje, m.in. turniej w Kamaalot. Jednak po uzdrowieniu Lancelota, Ginewra przekonuje się o sile tego uczucia (przyjaźni? miłości?). Różnie interpretuje się tę relację dwojga najbliższych Arturowi osób. Romans obojga jest jednak zarówno mitycznym schematem rządzącym parami królewskimi już w legendach celtyckich, jak i ważnym tematem literatury francuskiej – jest więc prawie pewien. Zwłaszcza, że skazaną na stos Ginewrę ratuje nie kto inny jak sam, zawsze jej wierny, Lancelot. Królowa staje się przyczyną wojny Artura i Lancelota.
MIEJSCA:
Logr – mityczna kraina rządzona przez króla Artura. Najpierw panuje w niej ład społeczny. Artur walczy przeciw wrogom, chcącym zakłócić spokój ludu. Oprócz ludzi żyją tu magowie (Merlin), wróżki (Viviana), inne postaci fantastyczne lub w połowie wymyślone. Zaświaty obecne w Logrze są jednak sprzymierzeńcami ludzi. W życiu królestwa istotną rolę odgrywa symbol – zarówno magiczny, jak i religijny. Na przykład Święty Graal, turnieje rycerskie (ilustracje walki dobra ze złem), Okrągły Stół. Ogólna wymowa opowieści o Logrze jest jednak pesymistyczna. Logr chyli się ku upadkowi. Zaczynają panować w nim zemsta, chciwość, zazdrość, kłamstwo. Dzieje Logru są znakiem zarówno wielkości, jak i schyłku królestwa, czy ogólniej – świata ludzi.
Awalon – wyspa brytyjska. Symbolizuje świat zmarłych, odgrodzony od świata żywych wodą (rzekami, jeziorami, morzem), ale nie do końca odrębny od rzeczywistości ludzi żywych. Według Celtów była to kraina bogów i wróżek. A te istoty, zwłaszcza wróżki, nie tylko pojawiały się wśród ludzi, czasem żyły w ich otoczeniu. Udaje się na tę wyspę Artur u kresu swego państwa. Nie jest powiedziane, że umarł. Do Awalon nie mają wstępu zwykli śmiertelnicy, lecz ci, którzy słyną z odwagi, nie lękają się feerii. Czasem bohaterowie nawet nie wiedzą, gdzie dostają się, przeszedłszy rzekę – granica między światem zmarłych i żywych jest bardzo płynna, niejasna, trudno dostrzegalna.
PRZEDMIOTY:
Okrągły Stół – zrobiony przez Merlina stół dla 150 rycerzy królewskich. Jest symbolem stowarzyszeń rycerskich i praw panujących w społeczności rycerzy.
Ekskalibur – mityczny miecz Artura, który został wydobyty ze skały przez przyszłego króla Logru. Symbol potęgi epoki arturiańskiej i zwycięskiej walki z wszystkimi wrogami Brytanii. Znak, na widok którego drżeli zwykli śmiertelnicy.
Święty Graal – przedmiot, który w literaturze światowej wywołał liczne kontrowersje. Obiekt autentycznych badań z powodu tak silnego działania legend o naczyniu, z którego pił Chrystus na Ostatniej Wieczerzy, i w które zebrano krew Zbawiciela z boku, przebitego lancą. Prototyp Graala upatruje się w pogańskich rytuałach – w kulcie płodności (Celtowie) lub micie słonecznym (wspólnota indoeuropejska). Strażnikami Graala według legend byli potomkowie Józefa z Arymatei – król Artur miał wywodzić się z rodu Józefa. Pierwsza część Opowieści..., historia Merlina, bogato utkana jest z fragmentów dowodzących tę tezę, zasadzających mity arturiańskie w kręgu chrześcijańskich symboli i wartości. Graal to talizman. W malarstwie przedstawiano go jako kielich, półmisek, kamień albo puchar. Poszukiwali go rycerze Okrągłego Stołu, a zwłaszcza Lancelot, Perceval z Walii i Galahad.
Autor: